Onthougoed

Kosmos I

/ lekkervurig / 29 Kommentaar

I

Die gedroogte pienkpers kosmos, versigtig op ‘n velletjie papier en agter sellofaan verskuil, val uit my studentebybel.

Die onthouboks gly oop. Dit was van K, my studenteliefde. Die April toe ons  gekys het, het hy my uitgeneem na ‘n omie se plaas, waar die kosmos hemelhoog in plate gestaan het. Hy het met sy Volla tot sover hy kon, die veld ingery, en daar onder die blou Hoëveldlug, omring deur wit, pienk en donkerpienk kosmosse, my gevra om sy nooi te wees.

So paar weke later maak die klank van klippies teen my koshuiskamerruit my wakker. Die Kollegemanne het kom sêr, en my outjie staan buite met die hele hoëveld se kosmosse in sy arms, net vir my.

Ag, ja…soete herinneringe.

II

Wille KJare gelede stap ek skoorvoetend en dikbek, ‘n groentjie gemeenskapskoerant joernalis,  ‘n kunsuitstalling in Bethal Stadsaal binne. Vies, want iemand anders kan nie hulle verpligtinge nakom nie, en nou moes ek alweer instaan om die dorp se BBP’s te kiek.

In die foyer staan hy. ‘n Asembenemende mooi paletwerk van kosmos. Nie die koperpotjie tipe prentjie nie, nee, woes en wild met blertse wit, pienk oranje en skelrooi. My hart klop in my keel. Ek is pas-geskei, arm soos ‘n kerkmuis, maar hy lok vir my nader. R999. Bliksem, dit was ‘n fortuin in 1982!

Die skildery, vertel die kunssmous my is George Boys. Bekend vir paletwerk van die moderne soort. Gesog by die BBP maatskappy en individue van sy tyd. Ek weet net, hy het die ene net vir my geskilder. Buite sy gewone werk. Wille Kosmos word myne na ek huistoe jaag om my tjekboek te gaan haal. Ek skryf ses vooruitgedateerde tjeks uit en weet ek drink water en eet droë brood vir die afsienbare tyd, ten minste kan ek na die verruklike Wille Kosmos kyk terwyl ek hongerte beveg! Dis soveel jare gelede, maar nog nooit het die wilde, passievolle skildery my hartklop laat taan nie. “What you seek, is seeking you.” Rumi het waar gepraat.

III

troukosmosEk ontmoet vir Rots. Ons troudag breek aan en 15 minute voor ek in die troukar klim, daag ‘n reuse ruiker op. “Sien jou in die kerk,” in my geliefde se skuins handskrif.

“Ah, my man is romanties, ek gaan gereeld blomme kry”, bêre ek in my ampermevrou hart. Bwahaha, dink weer. As die matrone in die hospitaal hom nie betrek het nie, was ek die enigste ruikerlose nuwe mamma in die kraamsaal.

Ons is so vier jaar getroud en pas op Pietersburg (nou Poloniekwane) geanker, toe ons die jaarlikse skou bywoon. Dis koud en winderig en ons soek so in al die sale skuiling.  In ‘n klein kiosk sien Pieter die kosmos op klei raak. “Daar, dis sommer vir al die blomme wat jy nooit kry nie,” en hy koop summier die twee kleiborde wat nou al jare mense by ons woonplekke se voordeur groet.

En sedertdien, is ek met kosmos in waterverf  en  op sy verras.

IV

My liefste Skoonma-Ma, Biebs, het ook nie van koperpotjie kosmos gehou nie. Toe sy 75 jare vier, het ons klomp kinners vir haar vuilpienk kosmos mooi geraam bokant haar bed gehang. Toe Biebs self die kosmos in is, en ons haar aardse huis moet pak, toe gee my boeties en sussies haar skildery vir my.

biebskosmos

Nou maak al die onthougoed so oral in my huis ‘n klein kosmos van my eie skepping. Geseënd voel ek, want ek lees kosmos is van die Grieks en beteken ‘n gebalanseerde heelal!

Musikale onthou

/ lekkervurig / 2 Kommentaar

20170803_122846

Kosbare herinneringe het onlangs so woerts by die onthouboks uitgeglip toe Bab vra of sy die blou bliktrommel vol langspeelplate mag kry. Toe ons die trommel oopmaak lê baie Sondae se onthou heel bo – Reader’s Digest “Music for you.” Ek maak die blou houer oop en heel bo lê die omslag met die Russiese skilpoppe.

My pa was passievol lief vir klassieke musiek. Hy het die versameling van Reader’s Digest in 1968 aangekoop. Tien albums met die mooiste omslae in ‘n koningsblou boks. Eric Robinson was die versameling se samesteller.

Wat ek geniet het is die verduideliking agterop elke album van die snitte se komponiste en so bietjie agtergrond. Die ballet album en die Russiese komponiste se album het my gunstelinge.

Sondag namiddag was die ritueel dat my pa op die poef, waarop sy stinkkaas voete altyd gerus het, die skaakbord opgestel het. Hy het ons geleer skaak speel. Die album van sy keuse is op die draaitafel geplaas en met sorg is die naald op die plaat neergesit.

Ons het nooit dadelik begin met die skaakles nie, hy het altyd eers so terug in sy leunstoel gesak en met toe oë gewag dat die musiek begin. Ademloos het ek by sy voete ook gesit en wag.

20170803_122906

“Hoor jy hoe skilder hulle met note, kan jy die sonstrale sien, kan jy die kerklokke hoor? En die skadu van die blare…” Dan bly Pa stil, en hy begin dirigeer, op die maat van die musiek.

Ek besluit na die onthou-oomblik, om op te lees oor die komponis en die musiek “The Great Gate of Kiev.” Dis nogal interressant.

Mussorgsky se Pictures at an Exibition is ‘n versameling musiek geïnspireer deur skilderye van sy geliefde vriend Victor Hartmann. Die komponis was hartverskeur na die skielike dood van sy vriend in 1873. Hartmann was maar 39. Ironies genoeg is Mussorgsky in 1881 ook op die ouderdom oorlede.

Na Hartmann se dood het die Russe ‘n uitstalling van Hartman se werk in sy nagedagtenis gereël. Mussorgsky het ook binne ses weke ‘Pictures at an Exibition’ gekomponeer. Elke stuk is op Hartmann se skilderye, sketse en kostuum ontwerpe geskoei. “The Great Gate of Kiev” het as inspirasie ‘n ontwerp van Hartmann vir ‘n groot goue hek vir Kiev, die hoofstad van Oekraïne. Hy het die ontwerp aanvanklik ingeskryf vir ‘n kompetisie na die Tsar ‘n sluipmoordpoging vrygespring het. Die kompetisie se tema was te makaber en is later gekanselleer.

Mussorgsky se komposisie wat blitsig in 1874 neergepen is, is eers vyf jaar na sy afsterwe in 1881 gepubliseer. Sy vriend en kollega Nikolai Rimsky-Korsakov het in 1886 ‘n bundel die lig laat sien.

Kom luister saam. Ek sit elke keer weer by my pa se voete.

Sinchronistiese seëninge

/ lekkervurig / 5 Kommentaar

 

20171015_104029

Ek is besig om my hordes flenters skryfsels te orden. Ek het Meimaand laas aan Janie Skryf se werkstukke geraak, so half die spoor byster geraak. Aandagafleibaar, moedswillig oor die storie in my kop.

Ek skaam my vir die uitstel-afstellerigheid. Swak voorbeeld vir mense wat inspirasie by my soek. Gits, ek skryf dan nou so maklik oor wat ek nie regkry nie, hoe moeilik kan dit nou wees om weer die dissipline van 1000 woorde elke dag te bedryf.. Maar genoeg daaroor. Dis my probleem.

Wil eers van vanoggend vertel. Lekker vroeg die braaivuur geblus en ‘n vroeë Saterdagaand in die kooi met ‘n heerlike skryfsel van Weg se Erns Grundlingh – Elders. Sy memoir en reisrelaas is besonders. Ek het die Camino gestap saam met hom. Baie wysheid in daardie ontdekkingsreis. Voel geseënd dat die boek my gekry het.

Image result for Ernst Grundlingh - Elders

Ek glo vas dat alles wat jy moet beleef op sinchronistiese manier wel by jou uitkom. Boeke maak so met my, al vir baie jare. Ek het nie voorkeure nie, dis ‘n gedagtegang wat iewers in die eter by ‘n plek verbyflits, en haaits, op ‘n dag lees jy daardie gedagte weer raak. In boeke reis jy ver en loop lieflike reisgenote raak.

Maar terug by die hede, Bab kom brekfis by ons. Hoewel ons elke dag dieselfde werkspasie deel, is daar min gesintyd. Ons drie maak werk om mekaar, al is dit vir ‘n paar uur, saamtyd te gee. Ons het dit broodnodig. Ons is lief so.

Rots het al gisteraand die Brazilan-steak vooraf berei – ingelê en daai korsie om gebraai. Oornag het die lekkerny in die yskas gerus. Ons is papliefhebbers. Rots spesialiseer in ‘n geduldige mengsel van growwe semelmeel en gewone meel. Hy gooi net genoeg sout in, die brandsel trek so mooi los – nooit aangebrand. Smulpaap papvreters- ons is bederf en rond en semi-gesond. Daarby moet sheba gemaak word – uitjie so deurskynend gebraai, bietjie knoffel en tamatie sonder skil. Die prut so stadig, dan bietjie sout, peper, ‘n knypie gemenge kruie en ‘n titsel bruinskuiker. Die karring so op hitte een…lekker.

Ek hoor die omproeper vertel dis Tuindag. Summier besluit ek Ouma se erdebeker moet blomme kry. Tuin toe met die skêr. Hier ‘n lelietjie, daar sweet basil in die blom, laventel en nog laventel. Ag, malse reuke omgewe my. Die voëls sing uit volle bors, en die dounat gras kielie my voete. Ek dink so by myself, God loop so elke oggend saam, ons moet net tuin toe kom.

Blomme in die pot, tafel gedek. Ons vat Boek. Ons is steeds met Galasiërs 5 besig, Stephan Joubert dril vir ons. Ek lees ook  raak in Mattheus 5 oor die saligspreuke uit Die Boodskap. Ek besef ons is gelukkig en geseënd om God se kinders te wees.

Soos julle kan sien, was brekfis ‘n fleurige affêre en ons drie het heerlik gekuier. Bab is al vergete terug dorp toe, Rots kyk krieket en dut tussendeur. Vrek, ek weet nie hoe hy so skewenek kan sitslaap nie. Ek het klaar ge-Camino. Julle moet Elders lees!

So met die son wat water trek en die Sondagaand rustigheid wat alles toedek, kom sit ek om aan my skryfselsorteerdery te werk. Onthou van sinchronisme wat ek hierbo van vertel het.

‘n Blou PostIt val uit ‘n joernaal hier neffens my:

“Gentle, gentle is the wind

That whispers in the trees:

Welcome, welcome Lord Jesus,

To the dawn this new day.

As with hearts filled with exaltation

Singing glory, glory to the King,

As the Spirit leads in worship:

Oh, what peace salvation brings.

Mooi, bekeer warmte spoel oor my as ek dit oor en oor lees, bêre, uithaal, en weer  hier op rekenaar vaslê.  ‘n Hele tyd gelede het die skrywer van die mooi gedig, Vincent Riddle by die winkel aangekom. Ons het gesels oor geloof en uit die bloute skryf hy op ‘n postit die besieling vir my neer.

Dat ek nou, na so geseënde dag dit weer moes kry.

My Skepper leef waarlik, Hy praat so met my.

Dankie Abba.

 

‘n Relaas oor my Ingelse onnie

/ lekkervurig / 4 Kommentaar

 

Nevil ShuteSomerset MMy pa-hulle ontwortel ons aan die einde van 1974, my standerd agt jaar. My sus en ek bly op daardie stadium te lekker by Ouma Stomp en Oupa Faan en word bederf uit ons sokkies uit.

Die aankondiging dat ons Kokstad toe verhuis sodat my pa die saagmeul-bestuurder by Singisi Sawmills in die destydse Transkei kan word, is met snot en trane begroet. Wie hou nou van verandering?

Ek het toe reeds vakkeuses gemaak – Afrikaans, Engels (albei eerstetaal vlak), Duits (standaardgraad), Aardrykskunde, Geskiedenis en Biologie (al drie hoërgraad). So arriveer ek die eerste dag by Hoërskool Grenswag, Kokstad. Dis eintlik ‘n hoër- en laerskool. Daar is 275 kinders in totaal.

Boekhou is ‘n verpligte vak in die Kaapse skole. Die skoolhoof, Meneer Bouwer bulder: “Duits! As jy Duits wil neem, moet jy maar pouses na die Roomse Kloosterskool met jou fiets trap. Hier word nie Duits aangebied nie!”

Misrabel is al hoe ek my tienergemoed onthou. Sommer die plek en my pa gepes. Ek moes, nodeloos om te sê, Standerd 7 en 8 boekhou binne drie weke deurwerk, en tred hou met die standerd nege sillabus. Debiet, krediet, balansstaat. Ek het deurgeskuur. Niks daarvan gehou nie. Die onnie moes maar saam met my tande kners.

Maar o, lekkerte! Die Engelse klas. Mrs Iris M. St John Landmark. Sy is middeljarig, blonde Marilyn Monroe haardos, bloedrooi lippe en lang goedversorgde naels in dieselfde skakering. Blou stilleto hofskoene en ‘n sonbril waarvan die raam by die skoenkleur pas. Og, en sy ruik lekker en sy lag uit haar maag. Sy het Ingels ‘n uiterse plesier gemaak. Self Wimpie en Varkie het “how do you do – I do my best” – uitgehaal op hulle gebroke manier. Nooit, ooit is iemand verkleineer omdat die woorde skeef en krom uitgekom het nie.

Ag, en as Mevrou die gang afswaai, hoe die Calvinistiese stywenekkies geruk het…hehe! Hoera vir jouself wees, het ek altyd haar in my anderste gemoed toegejuig.

Ons is verbied om met ons matriekafskeid te dans. Mev. Landmark het ons kort na die geleentheid na haar huis genooi, ons ouers en skoolhoof is vertel dat dit ‘n speletjiesaand is. Ons het nie vingerbakatel gespeel nie. O, nee. Ons het biljart gespeel, en poker. En ons het sjampanje gekry om ons nuwe toekoms te vier. Sy het musiek aangesit en ons kon skoffel, en twist en later darem so een keer close-dans. Sy het ons soos jong grootmense behandel.

Elkeen ‘n geskenk gekry. My geskenk was ‘n versamelboek met vier Nevil Shute boeke, waaronder “A town like Alice.” Sy het as prys vir my goeie Ingels reeds vroeër vir my Somerset Maugham se versameling kortverhale gegee. Ek was in die wolke.

Haar afskeidsboodskap aan ons was ook besonders: “Fear is not a word. It is an acronym for:

False

Evidence

Appearing

Real.”

So, vir Mrs Iris M St John Landmark wat via Kenya “very colonial,” in my lewe ingeswaai gekom het, is ek ewig dankbaar. Ek skrik, maar bly nie lank bang nie. Hoe kan jy nou bang wees vir goed wat meeste van die tyd nie waar blyk te wees nie!

Danksy haar, hou ek van my aweregse self, het ek my eie styl en ook my eie stem. Nou besef ek waarom Karen Blixen se Out of Africa by my resoneer, en ander groot epiese stories – Mrs Iris M St John Landmark het lewensgroot haar stempel afgedruk, en dit het nooit vervaag nie!

Thank you Ma’am. Jy en styl-ikoon Iris Apfel, val nie ver van die uniekwees boom nie!

Iris Apfel

“There are no rules or regulations. “It’s instinct and gut feeling. I don’t do these things intellectually; if you do, they’re always very stiff. I don’t have rules because I’d only break them. When I used to wear things that were a bit offbeat, people used to always say, ‘Oh, my goodness! Don’t you worry about what people will think?’ and I would say, ‘No, I don’t care at all.’ That’s not my problem. I dress for myself and I hope other people will like it, but if they don’t, it’s their problem, not mine.” – Iris Apfel

Ek kan Mrs Iris M St John Landmark hoor lag, uit haar maag.

 

 

My Rots en ekke en Bab

/ lekkervurig / 6 Kommentaar

Vroeg in Maart 1984, lekker bruingebrand en uitgerus na ‘n vakansie op Plettenbergbaai,  gaan help ek my in-die-diepsee-ingegooi maats om te keer dat gholfdagspelers se dors in ‘n muitery ontaard. Bethal se Gholfklub se Woensdae-wedstryde is altyd goed bygewoon.

Dis al skemer to die noodoproep kom. Die plek is vol parkeer, en nodeloos moet ek op ‘n donkerige plek naby die begraafplaasmuur stop. My twak is geboek toe so olierige omie ook daar parkeer. Van daai wie se woorde so taai stroperig is, dat jy wil dettolbad. Ek stryk aan en gaan vinnig binne. Die kroeg is kant to wal vol gesels en kuier.

Ek word dadelik op kroegdiens geplaas. Ag toggie, waar ek ‘n bestelling neem, glip Oom Olie in, ek raak maar lekker geirriteerd met sy aandag. Op die ingewing van die oomblik betrek ek ‘n bebaarde outjie wat heel rustig in ‘n hoek by die toonbank sit en kuier met ‘n ewe-kakiegeklede vriend. Ek buk so oor die toonbank en sê vir hom ons twee is ‘n item, en hy moet ‘seblief Oom Olie op sy plek sit. Hy is verstom, maar maak toe soos ek vra.

Lang storie se kort weergawe ons is 4 Augustus 1984 op ‘n koel winterdsdag getroud. Arm soos kerkmuise – ons moes sy Cortina Big Six verkoop om die troue te bekostig – ek wees en hy met ‘n weduwee-ma. Sy eerste probeerslag en my tweede aan getroud wees.

Hier op die vooraand van ons drie-en-dertigste herdenking is ek dankbaar vir daardie oomblik, maar ook die laaste keer, dat Rots vir my geluister het!(Grappie)

Daar was maer jare, daar was vet jare. Daar is soms swaar aan die sewe sakke sout geëet, en vandag pluk ons die vrugte van die jare saam!

Ons blokraai en legkaart, hou epiese Scrabble toernooie. Ons bid saam, ons huil saam oor programme op die TV wat ns ontroer – Amazing Spaces, Blue Bloods, het ons net verlede week aan die grens gehad. Ons droom van ons dag wanneer ons die Karoohuisie meer permanent sal betrek, daar ver in Graaff-Reinet.

Ons kamer ruik saans na Vicks en Moov – sy skouer, my rug. Ons hare is witter, daar is plooie waar ons nie plekke het nie, maar ai, as daai oge so oor die bril vir my kyk en hy vertel my dat ek mooi lyk, of lekker ruik…

Mekaar se beste maats, enigste geliefdes en met die bordjie by die agterdeur wat sê ons is die honde ter wille nog saam, hehe. Ons huwelik se grootste seën is ons pragtige dogter. ‘n Besondere jong vrou wat maak dat ons gereeld hemde se knope moet vervang, want ons harte bars van trots. ‘n Geskenk uit die hemel. Sy dra ons en verryk ons lewe op soveel maniere. Ons Bab. (Die skoonseun moet nou maar asseblief begin aankom, dan is ons prentjie voltooi. Hy is klaarblyklik iewers elders besig, ‘n tydsame ou lyk dit vir my.)

19221795_10154692580448339_5490299014399012965_o

Ons lewe saam is goed. Ons is twee helftes van daardie een wat God belowe jy sal word, plus een. Rots en Ekke en Bab.

Ek bid so:

Dankie Here, dat U my tweede kans op ‘n lewensmaat in my beste omvorm het. Dankie vir die man wat die pa van my pragtige kind is. Dankie dat ons twee saam met U ‘n drie-dubbele tou geweef het wat net U sal skei. Dankie dat ons saam U kan dien, dat ons saam vir die in ons onmiddelike kring – ons kind, ons kinners van ander mammas, ons personeel, en ook die wat dit soveel swaarder as ons het – kan steun en help met dit wat U vir ons bestem het om te bestuur in hierdie lewe. Dankie dat ons elke dag saam kan leef en ‘n bestaan kan maak. Ons is dankbaar vir U teenwoordigheid in ons lewe. Amen.

 

 

 

 

Lekkervurig Innibos 1

/ lekkervurig / 7 Kommentaar

Innibos_tema2017_sliderOpgewonde vertrek ons verlede Vrydag vroeg uit Polokwane. Stop in Tzaneen vir lekker koffie. Ry verder via die prentjiemooi roete al langs die kronkelvoet van die Drakensberg, Strydomtonnel deur, al met die eskarp verby Drie Rondawels,  Bourke’s Luck, oor die Blyderivier, verby Goedgeloof Plantasie, oor die Treurrivier. Kindertyd herinneringe tafereel deur my gedagtes en my hart klop warm. Ons ry Graskop en Sabie deur.

Mbombela toe.

Innibos toe. In my beursie dubbelkaartjies vir vyf vertonings in ‘n Computicket koevertjie toegevou. My mede-reisiger aan die stuur, my kosbare M.  Geliefde van ons oubroer se seun. Kinders na aan ons harte. M is die een lid van ons familie wat saam met my die teater-, boeke-, woorde-, drama-ding doen. Ons is voëls van enerse vere in meer as een opsig, al verskil ons  baie jare in ouderdom. Ons siele sing dieselfde.

Ons kwetter soos twee kanaries en verwonder ons aan die lowergroen Laeveld, ruig en wulps. Die mooi laning flambojantbome aan die buitewyke van die stad, groet ons met groen takke oorlaai met oranje blomme wat oor die pad sprei, nes flamencodansers se valle.

Ek dink ewe liries die laning is die geboortekanaal na vernuwing van ons moeë Suid-Afrika-het-ons-in-‘n-knelgreep-gemoedere. Onderweg om verfris en herlaai te word deur goeie teater en musiek. Oormaaksessie en verposing tegelyk. My mymer word skerp onderbreek.

“Kyk, sy het nie ‘n broek aan nie,” gil M. Langs die pad staan sowaar ‘n vrou, T-hemp so millimeter te kort om iets aan die verbeelding oor te laat. Hier word beslis nie kuns bedryf nie. Ons skok laat ons skielik nog meer sien. Hier is baie beweging in die ruigte. Oral ‘n vrou met skamele klere, lyf sjokoladebruin en blink. Lippe rooi geverf. Te koop. Skuins agter ‘n padwerkewaentjie is ‘n lae, beige luuksemotor parkeer, transaksie heel moontlik aan die voltrek.

Ons is stil van skok en nader ‘n sirkel.  Wrintiewaar!  Daar staan nog drie – groot hare, geverfde lippe, lang naels en so verveelde kyk na nêrens. Een wragtig besig om ‘n bloedrooi pantie aan te trek! Iets is los in dié bos.

M kyk so skuins na my. “Die lewe is hard, maar ai dis tragies, en aaklig,” sê sy. “Dit is my kind,” antwoord ek.  Gou moet ons konsentreer toe ons die dubbelweg stad in aanpak. Suri help ons na ons bestemming, die Nelspruit Burgersentrum waar hulle stadsteater ook geleë is.

Asem, ‘n uit Engels vertaalde stuk van Reza de Wet, is eerste op ons lys. Ons sit in ry A. “Ons gaan alles eerste sien” terg ek vir M.  Die program waarsku: Geen onder 16 SNL.

Die stel is gestroop, jy hoor die wind loei.  Die spel is boeiend. Hier by ons op die punt, lê Stiaan Bam en kreun – sy rol ‘n kamee wat ons land, die boerenasie, die mans aan die einde van die ABO verteenwoordig. Oorwin, gebroke, sterwend. Op ‘n stadium vlie hy op – poedelkaal. M vertel na die tyd  daai was darem ‘n lang dertig sekondes!

Maar die konteks moet nie uit die oog verloor word nie. Reza de Wet was immers bekend vir donker, diep, gotiese, mistieke simboliek in haar werk.  Antoinette Kellermann, Tinarie van Wyk Loots, Stian Bam en Edwin van der Walt onder regie van Marthinus Basson, wie ook die vertaling behartig het uit die oorspronklike werk Breathing in, trek jou in die verwikkelde drama in. Die kaal maak nie saak nie, want die boodskap is so sterk.

Asem

Die program verduidelik so:  “Een donker, stormagtige aand gedurende die laaste bitter dae van die  Suid-Afrikaanse oorlog, in ʼn uitgebrande skuur van ʼn plaas lê ʼn gewonde Boeregeneraal wat versorg word deur Anna, ʼn kruiedokter wat oor uitsonderlike magte beskik. Haar aantreklike, maar bloedlose dogter, Annie, is ook besig om te veg vir haar lewe, maar het veel meer nodig as haar ma se konkoksies. Die generaal se dapper en getroue adjudant, gebrei deur die slagveld en die afgryse van die oorlog, staan nou voor ʼn verskriklike keuse en ʼn nuwe onnoembare gevaar. In die wêreld waar mans, in die naam van patriotisme lewens en landskappe vernietig, moet vroue meer subtiele en misterieuse metodes ontwikkel om te oorleef. De Wet verweef digterlik en kragtig ʼn verhaal van liefde in ʼn tyd van vernietiging, wat die alledaagse omskep in die uitsonderlike. Hierdie is ʼn huldigingsproduksie aan die ontslape dramaturg, Reza de Wet – een van Suid Afrika se belangrikste en meer invloedryke toneelskrywers.”

Later die middag is Amper, Vrystaat aan die beurt. Puik tragi-komedie. Ons het op ons voete gamperevlieg toe die drie vroue met ons klaar was.

Antoinette Louw, Milan Murray, Cintaine Schutte het self die teks geskryf en die rolle vertolk. Die verhoog was gestroop aan dekor. Net drie eilandjies elkeen met ‘n enkele gloeilamp, een op ‘n slag aan, as ‘n karakter op haar eilandjie aan die praat is.

Ek sit so en kyk en besef al deel mens dieselle ouers, ons almal uniek onself is. Ek besef ook vervreemding is nie goed nie, maar soms wyl elkeen sy groei moet groei – onvermydelik.

Ons lag en huil vir 60 kosbare minute. ‘n Persoonlike hoogetpunt is waar kleinsus vertel van walvisse wat op die strand uitspoel, en so terwyl hulle wag om te sterwe, sing hulle vir mekaar. “En as enetjie alleen uitspoel, dan sing hy maar vir homself.” Ja, soms moet jy goed alleen in die oë kyk,  en net soms het jy steun. Amper, Vrystaat is waarlik  “ʼn komedie met hart. ‘n Storie met waarheid wat elke mens raak.”

Daisy.jpg

So Ry Miss Daisy.  Wat kan ek sê. Sandra Prinsloo, John Kani  – saam op die verhoog na al die jare. Hulle soen nie in die stuk nie. Hulle is ouer.. ek grap net.

Die stuk is eg-Suid-Afrikaans vertaal. Kudos aan Alfred Uhry. Christiaan Olwagen, wat ook ‘n rol speel, is die regisseur. Ag, en daar tjank ek te lekker – hulle gebruik Cornella se ‘Picking up pebbles’ wat ek net nou die dag vir my ma op my blog geplak het…

Die storie van ‘n oor-die-kleurgrens-heen vriendskap wat strek oor 25-jaar. Dis meesterlik deur die twee ikone vertolk. Ons kon nie lank genoeg staande hande klap en juig nie. Toe ons huistoe ry en M ‘n draai te vinnig kap, sê ek net: “Hoke!” M antwoord laggend:”Ja, Miss Daisy.” Ons skater te lekker van die lag.

Toe ons na die vertoning terug na ons slaapplek gaan, ry ons verby ‘n taverne. Kyk, sowat van luukse motors en ontwerpergeklede mense op die straat het ek lanklaas gesien.  Onder flitsende ligte op die balkon is dansende lywe te sien. Ons verkyk ons terwyl ons stadig verby ry.

‘n Blok verder, omring deur hulle ware, lê straatsmouse saam met bedelaars op die sypaadjie, onder kartonne en slaap. Ja,Suid-Afrika – so oorleef ons in oordaad en armoede, haarbreedtes van mekaar.

Word vervolg….

 

 

 

 

 

 

 

Vir Swartjie

/ lekkervurig / 13 Kommentaar

Liewe Swartjie

Jy is al amper nege maande kwaad en niks wat ek doen of sê gaan dit klaarblyklik verander nie. Voor ek dan my aanpas by ons nuwe verwyderde verhouding wil ek eers onthou. Ek skryf  ook via my Blog vir jou, want miskien leer ons twee se onmin iemand anders om nie dieselfde fout te begaan nie.

Hierdie foto’s hierbo is geneem toe ons na Pappa se dood baie van die skool se prestasiebekers huistoe gebring het. Die verwarring en seer is op ons albei se gesiggies te bespeur. Dit was 1976.

Maar kom ons tree nog terug, daar in die sestigs, toe jy deel van my lewe geword het.

Jy is drie jaar en agt maande jonger as ek. Ek is ‘n baby-boomer en jy is die volgende generasie.

Toe ek skool toe is, koshuis toe, het jy by Mamma-hulle agter gebly. My wêreld het daar verander – ek het ‘n langnaweek- en vakansie sussie vir jou geword. Dit was Graad Een.

Ek hoop jy onthou hoe ek vir jou Bybel-stories moes lees. Daar was een aand, ek dink ons het van Josef se mooi kleed gelees, toe jy gang af gestorm het en eers met die swart mamaba onder die telefoontafeltjie gesels het, en toe vir Pa-hulle in die sitkamer gaan vertel het. Pa-hulle het groot geskrik, en die poging om die slang by te kom het al Mamma se African Violets op die stoep in die slag laat bly!

In  my Standerd Een jaar was ons as gesin saam op Komatipoort. Ek wonder of jy weet hoe naby aan dood jy was toe jy malaria gekry het? Hoe jy van koors gegil het dat ek jou wil doodmaak, en ek bang in die gang gebid het toe die dokter vir Mamma vertel jy gaan dit nie maak nie, en hoe die tannie gekom het met branspirituslappe en jou koors gebreek het.

Kan jy onthou toe jy pa se sigaretstompies op jou hurke gesit en rook het? Dit was by vriende se huis, en pa het vir een of ander rede stompies by die venster waar hy gesit het, uitgeskiet. Ma het jou op heterdaad betrap, en ek was in die spervuur oor ek nie gesê het wat jy aanvang nie.

Kan jy onthou toe ons fietse gekry het vir Kersfees en Mamma op my fiets vooruit gery het en ek op jou fiets agterna, eers wankelend en toe redelik gebalanseerd, maar toe vergeet ek om te draai en foeter in die haak-en-steekboom in. Die merke van daai dorings is nou nog op my kneukels te sien!

In Standerd Twee is ek terug koshuis toe.  Ons het weer in Swaziland gaan bly. Kan jy onthou hoe ek vir jou moes wegjaag oor jy kwaad was vir my geterg, en bo-oor die sementtrap by een huis gevlieg het en bo-op die afgesnyde bloekombome beland het en my knieë neerf-af geval het? Daar is nou nog ‘n Afrika-kaart onder my knie ingekerf.

Onthou jy ons Barbie-pophuis en al hulle mooi klere en skoene? Othou jy ons sandput? Hoe ons slae gekry het omdat ons saam met die bediende in haar kamer op ons hurke om die pappot  saam met haar bolletjies gemaak het en deur die lekker marog getrek het. Ma was baie vies dat ons gereken het haar kos was nie so lekker nie!

In Standerd Drie  sou ek nie meer alleen koshuis toe nie. Jy moes skool toe gaan, en ons moes Nelspruit toe ry om jou lang swart vlegsel af te sny. Want hoe sal ons nou in die koshuis jou oë sjinees getrek kry soos Ma en Ouma?  Flippit, Ma en jy en ek het getjank toe die haarkapper daai sker aan die bokant van jou vlegsel insteek. Het jy dit nog – die vlegsel?

En toe jou mooi kort kapsel net mooi lyk, hoor ons, ons gaan nie terug koshuis toe nie. Ons het Witrivier toe getrek en jy kon uit die huis skool begin.

Ek onthou hoe ek jou beny het omdat jy in Augustus verjaar. Hoe ek jou en die maatjies dopgehou het en jy kerse doodblaas. Ek het nooit so ‘n verjaardagpartytjie gekry nie, ek verjaar op Oujaar, daar was ander dinge om te doen.  Maar ons was lekker stout saam

Onthou jy ons pak slae oor ek jou leer swaai het aan die handoekreëling? Of toe jou wou weet hoe gooi mens op, en ek vertel jy druk net jou vinger in jou keël. Ons het daardie aand lettertjiesop gehad. Na jou braaksessie in die bad, het ons binne in die ABC-gesit!

Toe ons Goedgeloof toe trek en op Pelgrimsrus skoolgaan, kan jy onthou hoe die bestuurder, dink sy naam was Jackson, ons leer bussie bestuur het? Kan jy ook die swem in die dokter se swembad onthou en die kleilatspeel in die donga?  Kan jy die dag onthou toe jy moeg fietsgery was en ek jou geterg het dat die bobbejane ons gaan kom vang. Jou fiets se voorwielbuffer het my bokant my knie tot op die been oopgekap, en hoe ons altwee wit van die skrik huistoe is en ek pakslae gekry het oor ek gejok het oor hoe ek seergekry het, om jou bas te red?

Toe ons die eerste keer polestriën in die hande kry en jy teen waarsku in ‘n stuk op die donkie vir ons warmwater se vuurwarm blad neergegooi het, en ‘n stuk soos springmielies jou teen jou been getref het en vir jou liederlik gebrand het.

Dan is daar jou karretjies – die mooi tas wat Pappa vir jou gebou het. Daar was niemand wat ‘n versameling soos jy gehad het nie. Die seuntjies was groen. Ek onthou daai terras wat Pa agter die huis vir ons met klip en sement uitgemessel het, sodat daar paadjies was vir die karretjies!

Ag, en ons dagdrome in die boomhuis in die bloekomboom. Ons het darem groot speletjies kon speel. Die ou kar waarmee ons klomp kinders in die plantasie kon rondry. Daai dag wat die brandstof opgeraak het, en ons die bonnet vir vyf kilometer swoegend gedra het, omdat hy maklik verwyder kon word. Vergeet die battery en ander onderdele. Simpel kinder-redenasies wat ons goed laat sweet het!

Die swem in die kristalhelder poele – eie swembaddens oral op die plaas. Die soek vir paddastoele en al die dagdrome op die digte mat van die denneplantasievloer.  As jy so op jou rug lê en die son speld so deur die takke – magies. Die reuk van plantasies laat my vandag nog ons kindertyd onthou.

Hier het ons ook amper jou vir ‘n tweede keer verloor aan skarlakenkoors. Ag jy was so siek en swak. Ons het rou eier en vanilla met ‘n druppertjie in jou seer mondjie afgedrup, en jy het van pyn gehuil. Ag, een dag vra jy vir Mamma frikadelle – sy gaan maak vir jou en kom kamer toe, en jy kyk so met jou pap ogies: “Mamma, ek kan net ruik, ek kan nie sluk nie.” Hoe Mamma buite gaan huil het en ek en Pappa nie kon eet nie. Jy het ons baie laat skrik, veral ook as die asma jou blou om die mond gelaat het.

Kan jy onthou hoe jy vir Pa moedeloos gehad het in die Wimpy in Natal iewers. Hy het vooraf ons vertel van hamburgers en melkskommel en roomys en sjokoladesous.  Toe ons daardie oggend vroeg stop vir ontbyt het jy met jou pienktrui kierts op jou knieë op die rooi bankie gesit. Almal bestel koffie en ‘n broodjie, en jy: Roomys en sjokoldaesous. Pa was naderhand boos, en het jou badkamer toe gevat. Verniet. Jy hou voet by stuk. ‘n Ou tannie het haar vir pa vererg, hom goed ingesê en jy het op die ou einde jou roomys brekfis gekry!

Onthou jy ek is weer koshuis toe op Sabie vir twee jaar omdat ek moes hoërskool toe? Hoe bly ons was toe ons hoor Pa wil terug Swaziland toe, en ons kan by Oupa en Ouma op Kempstone bly!

Die ou oranje Fordjie en Ouma en ons twee, elke oggend en middag heen en weer. Hoe ons vir Tanna bewonder het met haar mini-minirokke. Hoe sy en Alan ons skou toe gevat het in ons Duffel jasse?

Hoe histeries ma was oor  die witmuis wat in ons skoenekas gebly het!

Die Vrydagaand flieks en danse by die “very English Social Club” in Piggs Peak. Onthou jy toe ons in die motor-ongeluk was – daardie oggend is my voet nog in gips gesit, en na die blikkieskos op ons koppe geval het, ek van die harsingskudding nie kon onthou nie.

Onthou hoe het ons getjank om Ouma en Oupa te los en saam met ma-hulle Kokstad toe te trek. Kan jy onthou hoe ons daar in die motorhuis vir ure gesit en papierpoppe teken en self klere ontwerp?

Daai dag wat die voordeurruite in duisend stukke gespat het omdat ek jou weer eens geterg het tot jy my met ‘n mes agternagesit het. Ek moes deur ‘n venster klim om weg te kom. Jy agterna. Toe ek die voordeur in jou gesig toeklap, en jy die deur skop en die ruite tuimel. JO, ek dink daai was my laaste pak slae – dit was Standerd Nege.

Kan jy onthou jy het my een aand met die bord op my gottabeetjie geslaan en my bord kos wat ma pas ingeskep het, het die kombuisvloer vol gespat. Ja, ons was maar moedswillig met mekaar ook. Maar ai, ons het avonture gehad.

En toe kom haal die dood kort agtermekaar ons ouers.

Ja my Sussie, jy was ook daar toe Pa dood is, ons was ook saam toe ma dood is. Ons het saam opgepak toe Oom Piet sorg oor jou afteken. Ek om ‘n huis vir ons te maak, en jy koshuis toe vir die eerste keer in jou lewe. Dit was ‘n onlekker tyd in ons twee se lewe, maar ons is daardeur. Blapse en foute en al. Ek was daar  toe jy en jou man begin uitgaan. Julle is uit my poging tot ‘n huis getroud.

Toe trek  ek weg, en van toe af is dit maar ‘n laslapverhouding. Jy tussen jou skoonmense vir die afgelope 37 jaar en ek tussen myne. Honderde kilometer uit mekaar.

Ek moes my aanvanklike huweliksfout oorleef.  Goddank vir Rots, vir wie ek 33 jaar gelede opdrag gegee het om my op te pas. Dié doen hy steeds met groot liefde. Julle het ‘n lewe uitgekap en vandag ouers van drie yslike manne. Rots en ek ouers van onse Bab.

Ek gaan die interessante en avontuurgevulde grootword jare met my swartkop sussie onthou vir wat dit is – goed en vol. Ek sal elke dag vir jou en jou manne bid, en ek sal vir jou lief wees – altyd. Ek is bly julle het ‘n mooi huis, goeie inkomste en dat julle almal gesond is.

Ek gaan nie derms uitryg oor ons huidige nie-bestaande verhouding nie. Ons het maar almal foute.  Jy moet maar op jou tyd jou woede hanteer en asseblief ophou om te oordeel. Dit kom nie vir een van ons toe nie. My gebed is dat ons nie eendag by grafte moet staan en krokodiltrane huil oor spyt nie.

Onthou die whatsappboodskap: Die Here gaan nie die ou vir wie jy kwaad is met ‘n slaanding bykom nie. Die Here sal nie namens jou so intree nie. Dis ons werk om mekaar te vergewe. Gaan dink mooi en trek peil oor wat werklik fout is.

Ek het vanoggend die piouterfeëtjie met haar blou vlerkies op my spieëltafel gevryf – ek bid jy het die virtuele drukkie gevoel. Ek hoop die pienk enetjie staan nog op jou spieëlkas.

Baie liefde

Jou Ousus, Rina.

 

 

 

 

 

 

Liewe Pa

/ lekkervurig / 10 Kommentaar

dad

Op ‘n Vrydagaand bykans 41 jaar gelede is my pa op 42-jarige leeftyd in die middel van ‘n lagbui, aan ‘n hartaanval dood. Ek het by sy voete gesit en ons gesin het TV gekyk. Nadia Komanecji het nog so oor die perd gespring (Olimpiese spele 1976).

Behalwe dat ek graag, nou jare later na al die gemis en hartseer, ook soos hy die ewigheid wil in as ek kon kies, is daar lewensgeskenke wat hy in ons kort verhouding – ek was maar 16 – aan my gegee het. Daarom skryf ek vandag op Vadersdag vir hom:

Liewe Pa,

Dankie vir my erfenis.

Oor self: “Wees trots op wie jy is. Ons is nie ryk nie, ons het net ons goeie naam, daarom wees ‘n mens met integriteit, wees eerlik, wees lojaal. Laat jou ja, ja beteken en jou nee, nee”. Dankie Pa – dit het my net goed te staan gekom.

Oor werk:”Werk hard en doen altyd jou bes, dan sal niemand jou baas wees nie, al betaal iemand jou. Onthou die lewe is soos leer klim, weer en weer. Oral begin jy onder en klim tot bo, sportjie vir sportjie. Onthou net daar is meer as een leer”. Hehe, Pa, die het my ‘n moeilike werknemer, maar ‘n projekgerigde vasbyter gemaak. En dankie Pa, ons entrepreneur vir ‘n lewe omdat ons kan aanpas en leerklim.

Oor ons naaste en ander mense en kulture:” Doen goed waar jy kan, met wat jy kan. Respekteer waar ander vandaan kom. Plaas jou in hulle skoene. Leer van ander kulture.” Dankie Pa – die resep het altyd gewerk, en help my oorleef in ons Nuwe Suid-Afrika.

Oor lees, en kennis: My pa (en ma en ouma)het my leer lees voor skool – o, die wêrelde wat hulle daardeur vir my ontsluit het… Dankie Pappa-julle, dankie! Ek is belese en berese!

Oor verhoudings en seks:”Wees die groen papaja op die mark – jy sal iemand baie gelukkig maak.” Pa, ek het hier effe gestruikel, maar toe ek weer probeer het ek my sielemaat, lewensmaat, beste maat gekry – ons is 33 jaar getroud, en jy het ‘n kleindogter wat jou so trots sal maak.

Oor die lewe: ” Jou pad is soos ‘n wandeling op die strand, jou spore diep in die nat sand. Maar weet die gety kom in en wis dit uit. So loop met oorleg, so dat jy toe oë agteruit in jou uitgewiste tree kan terugstap.” Ek is dankbaar dat integriteit in my ingegrein is.

Oor geloof: Al het jy nie self gekerk nie, dankie vir saam bid, Bybelverse leer en my King James Kinderbybel op ses. Ek is steeds so lief vir ons Vader, Seun en Heilige Gees.

Dankie dat jy en Malat my die vreugde van gee geleer het. Om ‘n verskil sonder lawaai te maak in iemand anders se lewe is my monument aan julle voorbeeld.

Ek ontmoet jou daar by die Ewige woning wanneer dit so bestem is. Sê groete en liefde vir Malat ook. Ek is nie meer kwaad vir haar nie, net jammer. Ek het mooi probeer na my Sussie kyk na julle weg is en haar lewe saam met haar man en seuns is goed en mooi. Jy sou mal oor jou skoonseuns en kleinkinders (drie seuns van China en een meisiekind van my) gewees het.

Ek is in hierdie lewe nou al 18 jaar ouer as jy. Die wêreld draai nog om sy as, die seisoene kom en gaan. Ek is steeds betotterd oor die maan. Elke volmaan sal jy my buite kry, starend. Ek onthou hoe jy saam met my ‘n dikke plakboek gemaak het oor die maanlanding. Hoe ons daardie aand op die grasperk gelê het met die verkyker, nogal, want sê nou net Neil Armstrong waai vir ons.

Die Nieu-Seelandse Maoris speel nog steeds verwoed rugby. Onthou jy hoe ons die plakboek oor hulle gemaak het, en ek so mal oor Brian Williams was en jy my gewaarsku het om dit vir myself te hou, want hy is nie Europees nie? Pa sal nou so lekker lag oor mense se pretensie – al wat leef en beef is ge-Maori tattoe, en kleur maak al minder saak, al wil mense dit nie glo nie. ‘n Swart rugbyspeler het gister sy haters se bekke toegespeel. Ons Springbokke het gister mooi gemaak teen die Franse.

Wens Pa kon hoor hoe mooi die Drakensbergse Seunskoor die Volkslied gesing het. Onthou Pa hoe ons daar die Transkei al by die skool Nkosi Sikelel‘ iAfrika saam en die Stem gesing het, dies nou een lied vir ons hinkepinke land.

Ek het so baie om te vertel, maar ek wil nie die brief ‘n relaas maak nie.

Ek laaik om meer lewenservaring as jy te hê, maar ek laaik meer dat jy my ryk laat erf het en dat selfs in my ouer word, jou stem nog luid in my ore is, en ek deur jou beïnvloed, my pad deur hierdie aardse lewe loop.

Jy het nie hierdie skrywer leer ken nie. Maar ek weet ons sou ure oor sy wyshede kon gesels. Ek los dan hierdie daar buite vir jou:

“Long since, the desert wind wiped away our footprints 

in the sand. But at every second of my existence, 

I remember what happened, and you still walk 

in my dreams and in my reality. 

Thank you for having crossed my path.” ~Paulo Coelho

Liefde, Jou Oudste

NS. Luister net

Vuur

/ lekkervurig / Lewer kommentaar

phoenix

Die dennenaalde en dooie takke het ‘n brosdroë, roesrooi tapyt deur die plantasie gegooi.  Dit was winter, brandtyd.  My pa was die saagmeulbestuurder by Millsite, ‘n bosbou gemeenskap so in ‘n kom gelê het, omring deur derduisende dennebome.  Naby Piggs Peak in Swaziland.

Sondagoggend rustigheid word skril deur die loei van die brandsirene verbreek.  Ek onthou hoe my pa telefoon toe drafstap, antwoord, verbleek en my ma nader roep.

Die plantasie reg rondom die woonhuise en saagmeule is aan die brand. Die wind help die vuur vinnig aan.

“Pak ons dokumente en ‘n stel klere vir elkeen, die busse kom vrouens en kinders haal,”  gee my pa opdaag.

My ma is net daar steeks.  “Hoe gaan jy alleen ons huis beskerm? Ek bly.”

My pa het beter geweet as om terug te praat. Die huise se dakteëls was uit kresootpale gesny en baie vlambaar.

Ons staan binne minute gereed, my swartkop kleutersussie en ek, elkeen met ons gunsteling trooskombers en teddie,  en pa se portefeljue met al ons paspoorte,  en dokumente bo in ons enigste reistas met ons klere en tandeborsels.

(Ek verwonder my nog na al die jare oor die tandeborsel en ekstra onderklere ding in krisistye.  Jy kan alles verloor, jy moet net nie vuil wees, of jou asem moet nie stink nie. Pffft. Ek sou liewer boeke saam vat.)

Ons is huilend in die busse gelaai, my ouers kwaai en gespanne. ‘n Skielike afskeid wat my nou nog by bly. Vyftig jaar later. My hart klop bo in my keel, my trane sluk ek hard aan, want, sê pa en ma ek moet nou sterk wees vir my sussie, vier jaar jonger as ek. Soet en voorbeeldig. My Achilleshiel van kleintyd, die voorbeeld en sterk wees ding.

Ons reis met die meanderende stofstrate van huis na huis. Die vlammesee om ons word verdring deur digte rook. Elke nou en dan skiet vuurvonke die lug in, soos die dennebome ontplof. Oral op die huise se dakke het mans met tuinslange en nat sakke gestaan, om te keer dat vuurvonke die dakke aan die brand sou steek. Klein het hulle teen die rook en vuur se oormag gelyk.

Die busse is gou vol, en ons word by die saagmeule se administratiewe blok afgelaai. Gou is die kantien ‘n kits dagsorgsentrum met geen voorsiening om ontstelde, bang vroue en kinders te hanteer nie. My sussie en ek het ons by ‘n venster staan gemaak, albei weier om na vermanings te luister om nie te kyk nie.

Ek onthou my sussie se klam handjie in myne. Ons kon nie veel sien nie, want die saagmeule het tussen ons en die woonhuise gestaan. Rook en vonke wel. Dit was ‘n lang dag vir ons kindergemoedere, en kan my net indink hoe die volwassenes moes voel.

Teen skemer breek daar oral ‘n gejuig uit. ‘n Oom kom vertel dat die wind die vuur in homself laat inbrand het en dat die gevaar verby is. Een huis se dak het begin brand, en natuurlik was almal van die roet besmeer, my mooi ma ook. Ek het nie omgegee toe sy ons stuyf vasdruk en die swart roet ons ook besmeer nie.

Daar is later uitgevind dat ‘n man wat die vorige week by die meule afgedank is oor dronk by die werk aankom, daardie Sondagoggend reg rondom die woonbuurt en meule gestap het met twee kanne brandstof. Hy het gaatjies in die dromme gedruk, en so met die lekkende houers gestap deur die baie droeë plantasie. Wetende hoe groot die brandgevaar was.

Hoe weet ons? Wel, toe die vuur omdraai, is hy en sy kanne vasgekeer. Hy is deur die vuur wat hy op onskuldige mense ontketen het, verteer. Die dromme nog so in sy hande vasgebrand het ek die grootmense by die volgende braaivleisvuur hoor vertel.

Hierdie belewenis van die groot vuur, het vandeesweek uit die onthouboks gespring toe die berigte van die vreeslike brande in Knysna en omstreke ons bereik.

Daardie oer angs, die naakte vrees, die geweld van naderende vlamme en die suis geluid saam met knetternede vonke, is in my geheue vasgesweis. Mens vergeet dit nie.

Dit en die nuus van PG du Plessis se dood, en die sinnelose moord op Johann Botha, was weer genoeg om ‘n mens uitasem te laat bly lê, hooploos. Maar mens kan nie, en jy moenie, want op jou klein manier kan jy die mense wat soveel verloor het en so seer het, help.

Jy kan bid, en bel en bemoedig. Jy kan aanlyn by Pick’nPay vir iemand kruideniersware koop. Jy kan Montego Hondekos se fabriek bel en ‘n vrag troeteldierkos aankoop wat by die Knysna Direskuiling afgelaai word, direk waar die nood is. Jy kan bly wees jou bank skenk R10 miljoen, al voel jy hulle kan minder bankkoste vra. Jy kan seker maak die berigte wat jy op jou Vuisboekmuur plak en tussen vriende versprei, en daai selfoonboodskappe wat so uitgeketting word – jy kan seker maak dis die waarheid. Maak seker jy weet waar die motorhawe is waar goed afeglaai kan word. Iemand het vir my ‘n boodskap gestuur, toe ek die naam en adres van die besigheid naagaan is dit in Bloemfontein! Rerig, ons woon in Polokwane! Hoekom stuur jy so ‘n sms rond?

Ek ween oor die pragtige gesinnetjie wat deur die brande oorweldig is, op die ou seuntjie se verjaardag. Ek bid hulle is feestelik in die hemel ontvang. Ek huil oor die man van Malawi wie se ou dogtertjie alleen die vlammehel moes beleef en in dit sterwe, dat sy vrou aan haar wonde beswyk het. Hy het maar alles verloor. Sy engele is na aan hom, sy buurman wat self ook alles verloor het – die het reeds vir hom fondse begin insamel. Sjoe!

Ek dink aan die egpaar wat alles verloor het, en reeds ook kanker moet beveg. Ek dink aan die oom wat so groot geskrik het dat sy hart gaan staan het. Die skrik van net die vlamme aanskou genoeg om sy lewe te stop.

Elke vuurslaner, professioneel of vrywillig, elke persoon wat op welke manier ookal help – julle is helde. Julle is wat ons Suid-Afrika ‘n lieflike plek maak.

Daar is soveel brande op soveel verskillende punte wat opeens ooral opgeslaan het, ‘n mens dink onwillekeurig aan brandstigting. Maar daar is kragkabels wat gesteel word, kortsluitings wat gebeur, glas wat in die son lê en ‘n vonk veroorsaak, daar is die stompie-by-venster-uitgooiers. Daar is duisende moontlike oorsake. Feit is hier was ‘n tragedie. Brande soos lanklaas gesien. Die wind het ook lanklaas so fel gewaai. Ons wêreld en ons land en ons lewens is maar flenters en deurmekaar.

Kom ons hou op wie, en wat en hoekom. Kom ons rol moue op en begin deur ‘n bydrae te maak, sodat die mense van Knysna nie slagoffers is nie, maar oorbegin oorwinnaars.

As daar moedswilligheid was,  weet net dit: mense het die dade miskien nie gesien nie, maar ons Here, Hy slaap nooit!

Soos daar geskryf staan:

Rise From The Ashes Quote 1000+ Phoenix Quotes On Pinterest | Fire Quotes, Phoenix And

Foto erkenning: https://victoriaaytona.wordpress.com/zenlightenments/fire-water-heart/